CÔNG TY CỔ PHẦN LIÊN KẾT THIẾT BỊ Y TẾ MELINKA GROUP

Ngân kiều tán: Bài thuốc Đông y trị bệnh hô hấp hiệu quả

15/12/2021
Ngân kiều tán là một trong những bài thuốc quý từ y học cổ truyền được sử dụng rộng rãi để điều trị các chứng bệnh liên quan đến đường hô hấp. Nhờ tính an toàn, hiệu quả mà đến nay, bài thuốc này đã được bào chế thành nhiều sản phẩm chăm sóc sức khỏe cho con người.

Ngân kiều tán – Bài thuốc quý của nền y học cổ truyền

Bài thuốc cổ phương Ngân kiều tán được sử dụng rộng rãi trong dân gian từ lâu. Bài thuốc có tác dụng điều trị những bệnh trong phạm vi ôn dịch khởi phát như chứng sốt cao, kèm theo đó có thể là ho đờm, đau họng, các chứng liên quan đến hô hấp cấp tính tiến triển nhanh.

Theo Danh y Ngô Cúc thời nhà Thanh, bài Ngân kiều tán sử dụng các vị dược liệu có tính vị nhẹ. Do đó có tác dụng chính trong việc thông khí phế, giải trừ biểu tà. Thích hợp dùng cho các bệnh nhân mắc chứng ôn sơ khởi phát như bệnh cúm, các bệnh về đường hô hấp trên.


Thành phần và công dụng của bài Ngân kiều tán

Theo y học cổ truyền, bài thuốc Ngân kiều tán có tác dụng thanh nhiệt giải độc, tân lương giải biểu. Bài thuốc có sự kết hợp của các vị dược liệu tính nhẹ mang lại hiệu quả điều trị cao. 

Thành phần của bài Ngân kiều tán theo công văn bộ y tế

  • Liên kiêu (Fructus Forsythiae): 8 - 12g
  • Cát cánh (Radix Platycodi grandiflori): 6 - 12g
  • Đạm trúc diệp (Herba Lophatheri): 6 - 8g
  • Kinh giới tuệ (Herba Elsholtziae ciliatae): 4 - 6g
  • Đạm đậu xị (Semen Vignae praeparata): 8 - 12g
  • Ngưu bàng tử (Fructus Arctii lappae): 8 - 12g
  • Kim ngân hoa (Flos Lonicerae): 8 - 12g
  • Bạc hà (Herba Menthae): 8 - 12g
  • Cam thảo (Radix et Rhizoma Glycyrrhizae): 2 - 4g

Đồng thời gia Gia Xuyên tâm liên (Herba Andrographitis): 12 g

Thanh cao hoa vàng (Folium Artemisiae annuae) 12 g

Công dụng của thừng vị trong bài Ngân kiều tán

Kim ngân hoa là dược liệu chính (quân) của bài thuốc. Trong đó, công dụng cụ thể của từng vị dược liệu trong bài thuốc Ngân kiều tán như sau:

  • Liên kiều, kim ngân hoa: thiếu biểu, thanh nhiệt giải độc. Do vậy hai vị dược liệu này được chọn là thành phần có vài .
  • Đậu xị, bạc hà, kinh giới: có công dụng giải biểu phát hãn, trừ tà khí, giải độc cho cơ thể.
  • Vị dược liệu trúc diệp: có công dụng sinh tân, thanh nhiệt, được xem là chủ dược của bài thuốc Ngân kiều tán.
  • Cát cánh, ngưu bàng tử, cam thảo: có công dụng thông phế khí, chủ trị chứng đau họng do nhiệt gây ra. Cam thảo ở đây còn có tác dụng điều vị cho bài thuốc.

Cách sơ chế các vị dược liệu trong bài Ngân kiều tán

Để có một bài Ngân kiều tán thực sự hiệu quả thì ngay khâu chọn lựa và sơ chế dược liệu cũng cần được thực hiện tỉ mỉ. Dưới đây là các lựa chọn, thu hái và sơ chế các vị dược liệu có trong bài Ngân kiều tán.

  • Kim ngân hoa: Lựa chọn nụ hoa của cây. Chú ý khi lấy nụ chỉ nên lấy phần nụ chưa nở hoa, tỷ lệ hoa lẫn vào không được vượt quá 5% thì mới đạt. Sau khi thu hái xong thì nụ hoa sẽ được đem đi sao vàng.
  • Liên kiều: Thu hái những hạt liên kiều đều màu, vỏ mịn. Sau đó tiến hành bóc tách hạt, chỉ lấy 2 mảnh vỏ. Phần vỏ thu hoạch được sẽ đem đi sao vàng.
  • Bạc hà: cần thu hái khi cây bắt đầu ra hoa. Khi thu hái xong cần mang đi phơi khô ở nhiệt độ 50-60°C. Tiếp đó dùng máy cắt phần bạc hà đã phơi khô thành các đoạn nhỏ 3 đến 5cm rồi mang đi sao vàng.
  • Cát cánh: Thu hoạch rễ của cây cát cánh, đem đi thái mỏng và sao vàng.
  • Đạm trúc diệp: Thu hoạch phần thân (gồm cả lá và rễ của cây), sau đó đem đi phơi khô và sao qua.
  • Kinh giới tuệ: Thu ngọn có hoá của cây kinh giới. Sau khi thu hát xong thì tiến hành phơi khô kinh giới tuệ và cắt nhỏ, tiến hành sao vi.
  • Đạm đậu xị: hấp chín hạt đậu rồi ủ cho đến khi lên men thì mang đi phơi khô.
  • Ngưu bàng tử: Là hạt của cây ngưu bàng. Sau khi thu hất thì mang đi làm sạch và sao vàng, sau đó để nguội.
  • Cam thảo bắc: Cam thảo thu hoạch phần thân rễ vào mùa đông khi cây đã trụi lá, sau đó tiến hành thái phiến vi sao.

Cần chú ý sơ chế dược liệu kỹ trước khi tiến hành nấu.

Cách dùng bài thuốc Ngân kiều tán

Dùng Ngân kiều tán sắc với nước để sử dụng. Tuy nhiên để đem lại hiệu quả tốt nhất nên đem các nguyên liệu đi tán thành bột mịn rồi nấu cùng với nước. Cụ thể là:

Bước 1: Lấy 20 đến 25 gram bột đã tán mịn mang đi nấu cùng 150 đến 200 ml nước.
Bước 2: Đun hỗn hợp trên lửa đều (không để quá to lửa) cho đến khi có mùi thơm thì có thể tắt bếp và chắt ra sử dụng. Chia hỗn hợp dịch sắc thành 3 phần, uống sau bữa ăn.

Lưu ý khi dùng bài Ngân kiều tán

Khi sử dụng bài Ngân kiều tán, có một số điểm sau mà người bệnh cần chú ý:

  • Với người bệnh nặng thì cách 2 giờ uống 1 lần (cụ thể: ngày uống 3 lần, đêm uống 1 lần). Với người bệnh nhẹ thì cách 3 giờ uống 1 lần( cụ thể: ngày uống 2 lần, đêm uống 1 lần).
  • Khi dùng cần tuân thủ liều lượng như trong đơn thầy thuốc đã kê, không tự ý tăng hoặc giảm liều.
  • Khi sắc thuốc nên dùng nồi đất. Không nên dùng nồi kim loại bởi kim loại dễ xảy ra một số phản ứng tương tác hóa học có thể sinh ra chất độc hại cho sức khỏe.
  • Người bệnh chú ý không tự mình kết hợp sử dụng uống Ngân kiều tán với thuốc Tây hoặc bài thuốc nào khác. Cần gặp bác sĩ trước khi có ý định sử dụng để tránh các tác dụng không mong muốn có thể xảy ra.

Ứng dụng của bài thuốc Ngân kiều tán trong lâm sàng và trong điều trị COVID-19

Mặc dù kết hợp nhiều vị thuốc tính nhẹ nhưng bài thuốc Ngân kiều tán có khả năng phát tán tốt, nhờ đó đem tới hiệu quả thanh giải, giải độc cao. Bài thuốc hay được sử dụng trong các trường hợp như viêm amidan, viêm phế quản, ho gà, cảm cúm hoặc các bệnh viêm đường hô hấp trên…

Virus SARS-CoV-2 cũng gây ra các triệu chứng cảm, viêm phế quản. Chính vì vậy bài Ngân kiều tán đã được Bộ y tế vận dùng vào để điều trị COVID-19 giai đoạn khởi phát.

Gia giảm bài thuốc Ngân kiều tán

Tùy theo tình bệnh cụ thể mà người thầy thuốc sẽ tiến hành gia giảm bài Ngân kiều tán sao cho phù hợp.

  • Nếu người bệnh đau đầu không có mồ hôi có thể tăng lượng Kinh giới, Bạc hà, gia thêm vị Bạch tật lê, Mạn kinh tử.
  • Nếu bệnh nhân có ho đờm đặc gia Hạnh nhân, Bối mẫu.
  • Nếu người bệnh sốt cao có mồ hôi gia thêm lượng Kim ngân hoa, Liên kiều, đồng thời giảm lượng Kinh giới, Bạc hà.
  • Nếu người bệnh đang sốt cao cần gia Chi tử, Hoàng cầm để thanh lý nhiệt.
  • Nếu bệnh nhân có chứng kiêm thấp như ngực tức nôn, thầy thuốc thường gia Hoắc hương, Bội lan để hóa thấp.
  • Nếu người bệnh có viêm họng đau sưng thì gia Huyền sâm, Mã bột, Bản lam căn để thanh nhiệt, giải độc.
  • Nếu khát nhiều gia Thiên hoa phấn.
  • Nếu người bệnh có nhọt sưng tấy gia Đại thanh, Bồ công anh để tiêu tán sang độc.

Trên đây là thông tin chi tiết về bài thuốc Đông y Ngân kiều tán. Nếu người bệnh cảm thấy việc sắc thuốc khá lâu và tốn thời gian thì hiện nay trên thị trường đã có các sản phẩm viên uống hoặc xông tinh dầu với thành phần là bài thuốc Ngân kiều tán để mọi người có thể lựa chọn sử dụng.
 



Bài viết LIÊN QUAN

Xem thêm
BÀI 5: VỆ SINH TAY LÀ GÌ? TẠI SAO PHẢI VỆ SINH TAY?

BÀI 5: VỆ SINH TAY LÀ GÌ? TẠI SAO PHẢI VỆ SINH TAY?

Giữ tay sạch sẽ là một trong những bước quan trọng nhất mà chúng ta có thể chủ động thực hiện để tránh nhiều bệnh lây truyền và hạn chế lây nhiễm vi trùng cho người khác. Chắc hẳn nhiều bạn sẽ thắc mắc vì sao phải rửa tay và lý giải khoa học nào cho việc rửa tay để phòng dịch bệnh?

BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC LÃO HÓA DA Ở PHỤ NỮ TIỀN MÃN KINH

BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC LÃO HÓA DA Ở PHỤ NỮ TIỀN MÃN KINH

Rất nhiều chị em mong muốn tìm cách cải thiện tình trạng lão hóa da sớm. Đối với phụ nữ, làn da đóng vai trò rất quan trọng. Do đó, uống gì để đẹp da chống lão hóa hay tìm kiếm các thực phẩm chống lão hóa da hay tìm các biện pháp chống lão hóa da rất quan trọng.

ESTROGEN VÀ VAI TRÒ CỦA NÓ LÀ GÌ?

ESTROGEN VÀ VAI TRÒ CỦA NÓ LÀ GÌ?

Estrogen là nội tiết tố đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì vẻ đẹp của người phụ nữ. Việc suy giảm lượng hormone này có thể gây ra các vấn đề sức khỏe, sắc đẹp và sinh lý.

MÃN KINH SỚM - VẤN ĐỀ LO NGẠI CỦA PHỤ NỮ TRẺ

MÃN KINH SỚM - VẤN ĐỀ LO NGẠI CỦA PHỤ NỮ TRẺ

Phụ nữ trẻ có dấu hiệu mãn kinh sớm không những phải đối mặt với những khó khăn trong cuộc sống, khả năng sinh nở mà ngay cả hạnh phúc gia đình cũng khó giữ.